U bent gemoedsbezwaarde als u op grond van uw geloof of levensovertuiging onoverkomelijke bezwaren hebt tegen het sluiten van een (zorg)verzekering. U bent dan volgens de Zorgverzekeringswet niet verplicht om u te verzekeren. Maar dat betekent wel dat u zelf uw ziektekosten moet betalen.
U betaalt als gemoedsbezwaarde een bijdragevervangende belasting ter hoogte van de inkomensafhankelijke premie van verzekerden met een vergelijkbaar inkomen. Als u een werkgever hebt, wordt deze door uw werkgever vergoed. Het College zorgverzekeringen zet deze bedragen voor u op een spaarrekening. Als u of uw gezinsleden zorgkosten hebben, kunt u een beroep op het spaarsaldo doen. Omdat ook van u solidariteit met de Nederlandse bevolking wordt gevraagd, stort het College zorgverzekeringen aan het eind van ieder jaar de helft van het resterende spaarsaldo in het Zorgverzekeringsfonds.