Expireren van een expiratie

Een man, leeftijd 64, heeft een aantal oud-regime lijfrenten (pre-brede herwaardering) afgesloten. De verzekeringen zijn afgesloten bij verschillende verzekeraars en expireerden in december 2008. Vanwege een verminderde gezondheid wenst relatie geen lijfrente aan te kopen maar een bedrag ineens te ontvangen.

Omdat hij dit jaar een laag inkomen heeft, wil hij het zo regelen dat de afkoopsommen in het belastingjaar 2008 belast worden. Daartoe levert hij de benodigde stukken en het afkoopverzoek tijdig aan. De praktijk leert echter dat verzekeraars, gelet op de feestdagen, niet altijd in staat zijn de afkoopsom eind december uit te keren maar pas in januari van het daaropvolgende kalenderjaar.

In welk jaar zijn de afkoopsommen dan belast?

Antwoord:
Bepalend voor het tijdstip van belastbaarheid van de afkoopsom is het moment van expiratie. Dit is het moment waarop de uitkering – in fiscale termen – “vorderbaar en inbaar” is. De afkoopsommen zijn dus in 2008 belast. Dat geldt ook als de uitbetaling van de afkoopsom pas in 2009 plaatsvindt.

Een uitzondering geldt wanneer de expiratiedatum van een lijfrenteverzekering ligt op 31 december 2008. De verzekeraar zal dan niet in staat zijn het verzoek tot afkoop nog in 2008 volledig te verwerken. Omdat de afkoopsom in dat geval niet in 2008 “vorderbaar en inbaar” is, wordt de afkoopsom in 2009 in de belastingheffing betrokken.

Een tweede uitzondering doet zich voor als uw relatie niet vóór de expiratiedatum maar binnen een redelijke termijn na expiratiedatum zijn wensen richting verzekeraar kenbaar maakt. Voor een expiratie bij in leven zijn hanteert de belastingdienst een redelijke termijn van zes maanden. Zou uw relatie bijvoorbeeld pas in januari 2009 met de verzekeraar overeenkomen geen lijfrente aan te kopen, dan ligt het tijdstip van belastbaarheid in het belastingjaar 2009.

Het komt wel eens voor dat een verzekeringnemer een verzoek tot afkoop doet nadat de redelijke termijn van zes maanden is verstreken. In dat geval gaat de belastingdienst ervan uit dat de afkoopsom op expiratiedatum is genoten. (bron FJA)