Pensioenknip is wishful thinking.

5 voor 12De rentestand is laag en dat kan rondom de aankoop van een pensioenuitkering vervelend uitpakken. En dus verzon men een pensioenknip; Twee jaartjes een uitkering aankopen en het beste ervan hopen dat het rest kapitaal is aangegroeid, de rentestand is gestegen, de levensverwachting en de tarieven van de verzekeraars ongewijzigd zijn gebleven. Wishful thinking. Tot verbazing van iedereen gaat nu ook het AFM  zich ermee bemoeien.

Die pensioenknip is natuurlijk, al sinds de aankondiging een gedrocht en dat weten alle betrokken partijen.

  • Jetta Klijnsma weet uiteraard dat het een paniekpensioenknip is. Die werd echter door de 2e Kamer gedwongen omdat ze een beetje achter was met het wetsvoorstel “doorbeleggen”.
  • Lodder (VVD) en Van Weyenberg (D66)  de 2e Kamerleden die de Minister dwongen een wet te maken, weten het ook al lang maar de achterban mopperde en dan moet je “voor de bühne” voor ze in de bres springen.
  • Rob Goedhart van Geldbelangen ook een voorvechter van de Pensioenknip weet natuurlijk ook dat er grote risico’s aan de pensioenknip vastzitten. “De pensioenknip is niet de oplossing voor alle problemen.”
  • Verzekeraars wisten het ook vanaf het eerste plan; die liepen het direct te traineren.
  • Het AFM weet het natuurlijk ook al lang. Er lag immers een vernietigend rapport over de vorige pensioenknip.
  • En pensioenadviseurs weten het ook al lang; je gaat met je gezonde verstand de risicovolle Pensioenknip niet adviseren aan mensen die al een kritische pensioenvoorziening hebben, zonder een zeer doortimmerde advies en vol met voorbehouden. Voor je het weet, krijg je na twee jaar zwaar teleurgestelde relaties over de vloer en een zorgplicht klacht.

Het wachten is op een concrete berekening die de toets der kritiek kan doorstaan. Voorlopig is die kans klein.

AFM en Wishful thinking. De verzekeraars leggen dus de drempel hoog en willen dat de consument maximaal begeleid wordt door een adviseur. Maar plots vindt de AFM dat paternalistisch en sommeert de verzekeraars zich soepel op te stellen. De consumenten moeten het volgens de AFM zelf maar uitzoeken als ze dat willen. Maar dat zijn juist diezelfde mensen die ernstig getroffen worden door de lage rentestand en met een verkeerde beslissing door deze consumenten worden die problemen alleen maar groter. Met deze opstelling van het AFM wordt de pensioenknip van kwaad tot erger.

Hieronder het nieuwsbericht van het AFM waarin ze de verzekeraars terechtwijzen.

De AFM heeft bij 7 pensioenuitvoerders representatief onderzoek gedaan naar de werkwijze en informatie aangaande de pensioenknip.

Shopmogelijkheid beperkt
Uit ons onderzoek blijkt dat de meeste grote verzekeraars de pensioenknip alleen aan eigen deelnemers aanbieden. Voor deelnemers met een pensioenregeling bij een premiepensioeninstelling of andere pensioenuitvoerder die geen uitkeringen aanbiedt, betekent dit dat zij nauwelijks gebruik kunnen maken van de pensioenknip. We constateren dat dit conflicteert met het expliciet benoemde uitgangspunt van de wetgever dat de pensioenknip niet slechts een theoretische mogelijkheid moet blijven.

Niet altijd evenwichtig
We zien ook dat informatie over de pensioenknip niet altijd evenwichtig is. Vaak worden mogelijke nadelen expliciet en uitgebreid toegelicht, terwijl de mogelijke voordelen vaak minder prominent naar voren komen. Dit komt onder meer doordat mogelijke voordelen veelal onzeker zijn, terwijl de mogelijke nadelen geen onzekere elementen kennen. Dit neemt niet weg dat evenwichtige informatie alle relevante voor- en nadelen expliciet zou moeten bevatten.

Gezien de snelle ontwikkelingen op het gebied van de pensioenknip, vinden wij het extra van belang dat pensioenuitvoerders informatie snel bijwerken. Zo heeft het Verbond van Verzekeraars in een circulaire aandacht gevraagd voor het extra shopmoment aan het einde van de knipperiode. We vragen pensioenuitvoerders hier alert op te zijn.

Extra belemmeringen onwenselijk
De AFM vindt het belangrijk dat er geen onnodige extra drempels opgeworpen worden bij de keuze voor een pensioenknip. We vragen verzekeraars in de keuze van hun distributiekanaal dan ook rekening te houden met onwenselijke belemmeringen. Zo bleek uit het korte onderzoek dat het distributiekanaal soms zo is ingericht dat deelnemers verplicht worden tot het inwinnen van financieel advies, voorafgaand aan het verstrekken van een offerte voor een pensioenknip.

We onderschrijven het belang voor deelnemers om advies in te winnen wanneer hun situatie daarom vraagt en zij daar behoefte aan hebben. Pensioenuitvoerders hebben hier een rol in door deelnemers bewust te maken van dit belang. Maar door advies feitelijk te verplichten ontstaat een conflict met de verplichting voor pensioenuitvoerders om de pensioenknip uit te voeren als een deelnemer daarom vraagt. De AFM ziet het verplicht stellen van het inwinnen van advies als een onwenselijke drempel bij de keuze voor een pensioenknip.

De AFM heeft de bevindingen gedeeld met de betrokken pensioenuitvoerders en aandacht gevraagd voor de toegankelijkheid van de pensioenknip.